Gezellig alternatief voor de wegwerp-kerstboom

Een kerstboom in huis is gezellig, warm en sfeervol. Maar om een kerstboom, die zo’n 10 jaar heeft gegroeid, voor een paar weken in huis te halen en daarna op straat te zetten; dat voelde voor mij steeds een beetje gekker. Onnatuurlijk. Alsof een boom een wegwerpproduct is. 

Telkens als ik na Oud & Nieuw al die kerstbomen weer zielig op hun rug bij het vuilnis op straat zag liggen, brak mijn hart. (Zie ook deze foto’s in Het Parool).

Op de site van Milieu Centraal las ik dat kerstbomen nog veel belastender zijn voor het milieu dan ik al dacht. Groei kost een kweker jarenlang veel water. Vaak worden er veel pesticiden gebruikt om een boom zo effectief mogelijk te laten groeien. Daarnaast komen veel kerstbomen ook nog met zwaar dieseltransport uit Oost-Europa. Ook niet fijn. 

Toen ik een boswachter zoals André in dit filmpje (van Tros Radar) over kerstbomen hoorde schrok ik me helemaal suf. Wat een schokkende beelden had hij gefilmd. Kale, verwoeste gebieden. Door het gebruik van al die pesticiden wordt de hele omgeving waar kerstbomen worden gekweekt aangetast. Niet alleen de bodem, de hele biodiversiteit is daar al om zeep geholpen. Vogels en zoogdieren zijn verdwenen. Allemaal om zo goedkoop mogelijk een kerstboom te kweken. Hm. Er zijn ook biologische kwekerijen natuurlijk. Een biologische boom die je elk jaar herplant is al een stuk beter, maar niet altijd gemakkelijk want echt blij wordt een boom niet van al dat in en uit de grond.

Ik besloot als ontwerper een alternatief te bedenken en te maken. Iets dat mooi, gezellig én duurzaam zou zijn. Het werden de Tiny Trees; foto’s van kerstbomen gedrukt op gerecyclede stof, om aan de muur te hangen. Met echte LED kerstlichtjes. Gezellig! 

De Tiny Trees laat ik in Nederland maken. Dat is best bijzonder, want de meeste kerstversiering wordt in Azië geproduceerd. Door de Tiny Trees lekker dichtbij in Nederland te maken is er ook zo min mogelijk vrachtverkeer voor nodig. De Tiny Trees zijn ook nog licht en compact om te vervoeren.

De Tiny Trees heten zoals ze heten omdat ze weinig ruimte innemen en ‘tiny’ zijn qua footprint. En hoe langer je met de Tiny Trees doet, hoe beter het is voor het klimaat.

De stof die ik gebruik is gemaakt van gerecyclede PET flessen. Prachtige, soepele, stevige stof. En hoewel de interieurmeubelmerken die met deze mooie stof werken, heel enthousiast roepen dat deze sterke stof knetter milieuvriendelijk is (met uitroeptekens), denk ik toch dat het een stap groener kan. Stoffen van brandnetel of hennep bijvoorbeeld. Maar ik heb het nog niet voor elkaar. Ook omdat ik het belangrijk vind dat de stof vlamvertragend en liefst kreukvrij is. Ik ben aan het puzzelen, komt goed.

De Tiny Trees worden eenvoudig maar feestelijk verpakt. De dozen waarin ik de Tiny Trees verstuur – en waar je ze in kunt bewaren voor de volgende kerst – zijn op precies op maat gemaakt. En geen onnodige omdoos ook. Het karton is FSC gecerticifeerd en ik gebruik papieren plakband.

Met een deel van de opbrengst worden nieuwe bomen geplant.
Ik steun Urgenda en Meer Bomen Nu. Zij geven gratis bomen en struiken weg om klimaatverandering te remmen en de biodiversiteit te herstellen.

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Steeds meer organisaties die de wereld groener, inclusiever en socialer willen maken, zijn enthousiast over de Tiny-Trees:

Eric van Veluwen / Antropia

(Het duurzaamste cultuur- en congrescentrum van Nederland)

“Reuze zonde om bomen te kappen of uit te graven. Bij Antropia hebben we veel plezier van deze duurzame kerstboom-wandkleden. Ze zorgen, met al die lichtjes, voor een intieme sfeer. Ook onze gasten reageren enthousiast op deze alternatieve kerstbomen. Blij mee!”

Op zaterdag 16 september is het Triodos festival. Een inspirerende dag vol workshops, theater, muziek. Je kunt een kijkje nemen in het volledig duurzame kantoor van Triodos. En er is een Impactmarkt. Met 100 kramen met duurzame producten van Triodos-ondernemers. Mensen die ondernemen vanuit hun hart en een maatschappelijk doel. Ik ben er ook – met de Tiny-Trees. Leuk je daar te ontmoeten!

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

De kerstkaarten die ik maak zijn waterloos gedrukt* met eco inkt op papier waar geen bomen voor zijn gekapt. Voor een betere planeet. Hoera!

*Het is echt knetterbijzonder om waterloos te drukken. Er is bijna geen drukker die die dit kan en doet. Blij dat ik hen gevonden heb. Als je meer wilt weten over duurzaam drukwerk; contact me gerust.

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Altijd fijn een mooie bos bloemen. Gezellig. Ik geef ze graag cadeau en heb altijd wel een mooie bos staan. Ik kan er zo van genieten. En het voelt echt kaal als ik geen bloemen in huis heb. 

Een paar jaar geleden ontdekte ik dat snijbloemen verre van duurzaam zijn. Veel bloemen die je in Nederland koopt komen uit een verwarmde kas of zijn ingevlogen uit Afrika. Zelfs rozen uit een Nederlandse kas hebben een flinke impact op het klimaat. Ze krijgen bakken met water en er zijn veel bestrijdingsmiddelen nodig om te komen tot een mooie bos. 

Biologische bloemen bestaan gelukkig ook. Dat is ook een stuk beter voor de bijen, maar alleen in de zomer te krijgen en helaas niet overal. Bloemen van de Nederlandse akkers (die dus niet uit de warme kas komen) zijn volgens Milieu Centraal een goede keuze voor het klimaat. Er zijn ook steeds meer pluktuinen, waar je zelf een moois bos kunt plukken. Op de site van Milieu Centraal staat een kalender die per maand laat zien welke bloemen klimaatvriendelijk zijn.

De Flat Flowers zijn ook een alternatief. Deze zijn duurzaam in de zin dat ze lang meegaan. (Bij mijn oma hebben ze ruim 10 jaar prachtig op het raam gezeten zonder te verkleuren). Blijvende bloemen dus..

Duurzaam qua levensduur en duurzaam qua kilometers, want ik laat ze maken in Nederland. Maar nog zeker niet maximaal duurzaam als je kijkt naar materiaal. De Flat Flowers zijn gemaakt van kunststof. Recyclebaar, maar toch, kunststof. 

En hoewel een wegwerpzakje dat om bijvoorbeeld een croissantje zit, meer plastic bevat (en maar een paar minuten meegaat in plaats van 10 jaar), ben ik al een poos op zoek naar een alternatief basismateriaal. Om de Flat Flowers nog duurzamer te maken. Ik houd je hier op de hoogte van mijn zoektocht naar een eco basismateriaal waarop eco-inkt niet verkleurt. En mocht ik geen plastic-vrij materiaal vinden waarop de kleuren jarenlang mooi blijven, dan stopt het vanzelf met de Flat Flowers, want ik ben een poos geleden gestopt met drukken. Sommige dessins zijn inmiddels uitverkocht en deze komen niet meer terug.

Ik wil geen kunststof producten meer maken. Hoe lang je er ook mee kunt doen.

Update zomer 2022: Er komt een volledig duurzame variant. Vermoed dat veel bloemenliefhebbers daar heel blij van zullen worden! Aan nieuwe ontwerpen wordt gewerkt.